BIMCO’nın yaptığı açıklamaya göre Wuhan, Çin kaynaklı koronavirüs salgını, şu anda IMO 2020’nin ek yakıt maliyetleri ve düşük kükürtlü yakıtlara geçişle mücadele eden nakliye endüstrisi için en kötü zamanlardan birinde ortaya çıktı. BIMCO Denizcilik Analisti Peter Sand demecinde; “Coronavirüs nedeniyle Çin için ticari talepler çok azaldı. Enerji üretimi ve endüstriyel üretim talebi, Çin’in büyük bölümlerinin karantina altında kalması nedeniyle günden güne düşüyor. Virüs sorunu çözülse bile yaşanan kayıp geri gelmeyecektir.” dedi.

BIMCO’nun Baş Denizcilik Analisti, denizcilik endüstrisindeki bu belirsizlik durumundan sonra oluşabilecek 3 senaryoyu açıkladı:

• Birinci senaryoya göre, virüsün etkisinin yavaş yavaş geçmesiyle Çinli işçilerin Mart ayı başlarında işe geri döneceği ve daha sonra imalat, endüstriyel üretim ve rafineri üretiminin yanı sıra nakliye talebinin de toplanmaya başlayacağı varsayılıyor.

• İkinci senaryoya göre, karantinaların Mart ortasına kadar devam edeceği, ancak bundan sonra ekonomik faaliyetin Nisan-Mayıs’a kadar normalleşeceği öngörülüyor.

• Üçüncü senaryoya göre ise virüs yayılmasının belirsiz bir noktaya kadar devam edebileceği düşünülüyor. Bu senaryo ile ilgili büyük belirsizlikler nedeniyle, uzun vadeli projeksiyonlar yapmak mümkün görünmüyor. Zaten BIMCO’nun analizleri de öncelikle kısa ve orta vadeli sonuçlara odaklanıyor.

Çin’deki tersanelerin birçoğu IMO 2020 yıkayıcı güçlendirmesi altında bulunuyor ve bu sürede kapalı tutuluyor. Clarksons’a göre, şu anda Çin bahçelerinde şu anda 150 gemi güçlendiriliyor. Yetkililer, konteyner taşımacılığı için dünyada önemli bir merkez olan Çin’de yaşanan üzücü durum yüzünden tüm lojistik zincirinin bozulma sürecinden geçtiğini söylüyor. Şu anda konteynerlı mal üreticilerinin çoğu üretimi durdurmuş veya daha düşük seviyelerde üretime devam ediyor halde ilerliyor. Konteyner taşımacılığı alanında büyük işgücü sıkıntısı da çekiliyor. Daha düşük konteyner hacimleriyle karşı karşıya olan konteyner taşıyıcıları, alanlarında büyük çaplı boşluk bırakmaya başladı. Salgından dolayı hatlarda kısıtlamaya giden gemiler ise koronovirüs etkilerinden biraz korunabildiler.

Asya içi pazarında otomobil imalatında kullanılan parçalar Güney Kore ve Japonya gibi yakındaki ülkelerden taşındığı için virüs etkilerinin yankı bulduğu en önemli merkezler arasında yer alıyor. Bölgesel üreticilerin arz sıkıntısı nedeniyle üretimi yavaşlatmayı uzun vadeli başlamasıyla birlikte uzun vadede alım satımlar üzerinde ciddi baskıların olacağı da öngörülüyor. Çin yarı mamul ürünlerine bağımlı olan Avrupa ve Kuzey Amerika’da de üretimin düşmeye başlaması olası gibi duruyor.

Liner Taşımacılık Coronavirüsten Nasıl Etkilenir?

Liner taşımacılıkla ilgili ilk öngörü senaryosunda BIMCO’ya göre şu anda uygulanan kapasite yönetimi önlemleri göz önüne alındığında, uzun mesafe alım satımları üzerindeki etki büyük ölçüde etkilenmeyecek. Sadece özellikle küresel tedarik zincirlerine küçük bir yıkıcı müdahale olabilecek ve Asya içi ticaretlerde miktarlar daha düşük kalacak.

İkinci senaryoda ise, sürekli yayılan karantinanın etkisiyle geçici olarak engellenen aktif işgücü, imalat, hinterland taşımacılığı ve liman operasyonlarındaki aksamaları artıracak. Daha düşük konteyner hacimleri göz önüne alındığında, küresel perakendede sorunlar oluşacak ve mamul mal kıtlığı açığa çıkacak. Bu durumda, Asya’dan ve dünyanın geri kalanından, Çin’den ithal edilen yarı mamul mallara bağımlı olan imalatçılar, üretimi geçici olarak keserek küresel ölçekte üretim faaliyetlerinde bir çukur yaratacak.

BIMCO yetkilileri tüm senaryoların sonunda corona virüs etkilerinin sadece geçici olacağını ve normal piyasa koşullarına kademeli bir şekilde geri dönme olasılığının yüksek olduğunu da açıklamalarına ekliyor.

Kuru Dökme Yük Piyasası Geleceği

Çin, 2019 yılında tüm deniz yoluyla taşınan kuru yük ithalatının yaklaşık %35’ini yapmıştı. Sektörün Çin’in ithalat talebine yoğun bir şekilde bağımlı olması nedeniyle kuru dökme yük taşımacılığı corona virüsten muhtemelen sert şekilde etkilenecek.  Zaten bu alanda IMO 2020 düzenlemesinin uygulanması ile mevsimsellik nedeniyle azalma olmuştu.

Baltık Borsası Capesize (en büyük kuru yük gemileri) Endeksi (BCI) Ocak ayı sonunda negatif bölgeye düşmüştü ve ortalama kazançlar 20 Şubat 2020 itibariyle 2.735 ABD dolarında seyretti. Benzer şekilde, daha küçük segmentler de capesize yolunu izledi ve son aylarda kârsız bölgede kaldı. Her yıl Çin Yeni Yılı kutlamaları sonuçlandıktan sonra kuru yük piyasasında toparlanma oluyor. Bu durum da piyasayı pozitif etkiliyor.

Genel etkiler sebebiyle, demir cevheri ithalatının itici gücü olan çelik üretimi de darbe alıyor, ancak önümüzdeki aylarda mevcut seviyeye dönmesi bekleniyor. Çin’e yapılan demir cevheri ithalat armatürlerinin Şubat ayında Çin için sabitlenmiş sadece 38 kargosu bulunuyor. BIMCO verileri, geçen yıl aynı dönemde sabitlenmiş 62 spot kargo olduğunu gösteriyordu. BIMCO Çin demir cevheri ithalatının 2020 yılında yıllık bazda da düşüşünü bekliyor.

İkinci en büyük kuru dökme mal olan Çin kömür ithalatının da korona virüs kaynaklı darbe alacağı öngörülüyor. Uzun tatiller ve daha yavaş endüstriyel üretim de kömürle çalışan enerji talebini azaltıyor.

Virüs etkileri Mart ortasına kadar devam ederse kuru dökme yük taşımacılığının yılın ilk çeyreğinde düşüşte seyredeceği düşünülüyor. Bu bağlamda inşaat projeleri ve endüstriyel projeler, kademeli bir toparlanmaya girmeden önce Mart ortasına kadar yavaş bir tempoda seyredecek. Bu durumda, ilk çeyrekte kuru dökme yük alanındaki dengelenme, talep toplama yoluyla değil, azalan gemi yakıtları fiyatlarıyla olabilecek.

Azalan Petrol Talebi Tanker Navlun Oranlarının Düşmesine Neden Oluyor

Coronavirüs, tanker navlun oranlarını ciddi baskı yarattı. Basra Körfezi’nden Çin’e olan Çok Büyük Ham Taşıyıcı (VLCC) kazançları, 2 Ocak’ta günde 103.052 dolardan 18 Ocak 2020’de günde 18.326 dolara düştü. Ancak, bu dönemde bir yanda ABD de büyük bir Çin tankeri kuruluşuna yaptırımları kaldırdı ve büyük bir VLCC filosunun pazara geri girmesinin önünü de açtı.

ÇED’e göre, coronavirüs sonrasında sıvı yakıtlar için küresel talep Ocak-Şubat ayları arasında günde 378.000 varil (bpd) oranında düştü. Salgın, 2020 yılında Çin’in sıvı yakıt talebini ortalama 190.000 bpd düşürecek gibi görünüyor. Sonuç olarak daha yavaş ekonomik büyüme, uçuş iptalleri ve diğer ulaşım yakıtlarının azaltılacağı bir ortam oluşması bekleniyor. IEA’ya göre ayrıca ilk çeyrekte 435.000 baz puan petrol talebi düşüşü de bekleniyor. BIMCO yetkilileri coronavirüsün sadece kaçınılmaz olarak bir noktada ortaya çıkan navlun oranları üzerindeki aşağı yönlü baskıyı hızlandırmış olabileceğini de düşünüyor.